Χαρακτηρίζομεν ως αρχαιολογικούς χώρους τας κάτωθι περιοχάς της Ανατολικής Κρήτης.
Α) Επαρχία Μιραμπέλλου
1) Τον υστερομινωϊκόν οικισμόν και νεκροταφεία (θολωτοί τάφοι) εις Βρόκαστρο παρά το Καλό Χωριό και δη εις θέσεις Καρακοβίλια, Χαυγιά, Κοπράνες, Μαζίχορτα, Αμύγδαλοι, περαιτέρω δε τον μινωϊκόν οικισμόν εις θέσιν Πρινιάτικος Πύργος και την κλασσικήν πόλιν Ιστρων μεταξύ Καλού Χωριού και Πύργου ως και την αρχαίαν κάμινον παρά τον Καλόν Ποταμόν.
2) Την κλασσικήν πόλιν Λατώ μετά τειχών, οικιών, ναών κλπ. Παρά την Κριτσάν με ζώνην προστασίας ενός χιλιομέτρου από των ορίων του χώρου, δύο θολωτούς τάφους εις θέσιν Λάκκους.
Και ετέρους εις θέσιν Λαγάρι ή Λάκκοι, ερείπια γεωμετρικού οικισμού εις θέσιν Κουκίστρες της Φορτέτσας ως και σειράν μικρών αρχαίων φρουρίων υπεράνω του χωρίου και επί της οδού προς Μάλλες, περαιτέρω δε το νεολιθικόν σπήλαιον «Στου Βαρδογιάννη» ή «Αμυγδαλιές» ή «Κεφαλόβρυσο», ρωμαϊκούς τοίχους εις θέσιν Ελληνικά ως και λείψανα μινωικών οικημάτων δυτικώς του χωρίου.
3) Τον γεωμετρικόν και ρωμαικόν οικισμόν παρά το Σίσι, και τον μινωικόν οικισμόν εις ύψωμα Κρέμασμα.
4) Την αρχαίαν πόλιν Δρήρον μετά λειψάνων ναών κλπ. Παρά τον Δήμον Νεαπόλεως με ζώνην προστασίας εξακοσίων μέτρων.
5) Την αρχαίαν πόλιν Μίλατον και το νεκροταφείον αυτής παρά την Μίλατον ως και το αυτόθι νεολιθικόν και ιστορικόν «Μέγα Σπήλαιον».
6) Τον ναόν του Αρεως και Αφροδίτης εις Λενικά, παρά τον Άγιον Νικόλαον, μετά του αυτόθι αρχαίου οικισμού, με ζώνην προστασίας εξακοσίων μέτρων.
7) Τας νησίδας Σπιναλόγκα, Κολοκύθα και Καλυδώνα, ένθα το ενετικόν φρούριον, την αρχαίαν πόλιν «Ολούς» και τας εγκατασπαρμένας παλαιοχριστιανικάς βασιλικάς, συμπεριλαμβανομένης της περιοχής «Αλυκαί» Ελούντας και δη εις απόστασιν πεντακοσίων μέτρων από των αλυκών.
8) Τας νησίδας «Αγίων Πάντων» και «Μικρονησίου» έναντι του Δήμου Αγίου Νικολάου.
9) Τους πρωτοελλαδικούς τάφους εις θέσιν «Λάμι» και τας οχυρώσεις και θολωτούς τάφους εις «Ανάβλοχον», βορείως της Κοινότητος Βραχασίου.
10) Τους μινωικούς τάφους και ερείπια οικισμού εις θέσιν «Λενικό» παρά την «Πρίναν».
11) Τον υστερομινωϊκόν οικισμόν παρά τον «Λούμα».
12) Τους αρχαίους πύργους και δεξαμενάς επί του όρους «Οξά».
13) Τον μινωικόν οικισμόν επί του παραλίου υψώματος «Του Σαρακινού η Κεφάλα» αμέσως προς Βορράν του ξενοδοχείου «Μιραμπέλλο» με ζώνην προστασίας τριακοσίων μέτρων από των υπωρειών του υψώματος.
14) Το αρχαίον σπήλαιον «Τρύπα» του Ξηροκάμπου παρά την Εθνικήν οδόν δυτικώς του Αγίου Νικολάου.

Β) Επαρχία Λασιθίου
1) Το ιερόν σπήλαιον παρά το «Ψυχρό» το γνωστόν ως «Δικταίον ? Άντρον», με ζώνη προστασίας τριακοσίων μέτρων από της εισόδου του σπηλαίου.
2) Σειρά μικρών θολωτών τάφων εις θέσιν «Παπούρα» Αγίου Γεωργίου παρά την Κοινότητα Λαγού.
3) Τον μινωϊκόν οικισμόν παρά την κοινότητα «Πλάτης», και τον θολωτόν τάφον «στα Σκαλιά».
4) Παρά τον Άγιο Κωνσταντίνον τα αρχαία λείψανα εις θέσεις «Παπούρα», «Κολόνα», «Ντοναντή», «Τα Μνήματα», «Μπαγκάλη», «Καρδαμούτσα», «Κεφάλα».
5) Παρά την Κοινότητα «Τζερμιάδω» τον μινωϊκόν οικισμόν και νεκροταφείον εις θέσιν «Μικρή και Μεγάλη Κοπράνα», «Αστοιβαδερό» και «Βιτσιλόβρυση» επί του όρους Καρφί, τα σπήλαια «Τράπεζα», «Σκαφίδια» και «Αργουλιά», ως και τον μινωϊκόν οικισμόν εις θέσιν «Κάστελλος» και «Πόντα» ή «Αγία Άννα».
6) Την αρχαίαν ακρόπολιν «Ομαλέ» του όρους «Σελένα».

Γ) Επαρχία Ιεραπέτρας
1) Τον μινωϊκόν οικισμόν «Γουρνιά» και το μινωϊκόν νεκροταφείον εις θέσιν «Σφουγγαράς» με ζώνην προστασίας χιλίων μέτρων.
2) Το μινωικόν νεκροταφείον κατά την αμμώδη αιγιάλειον ζώνην «Παχυάμμου» και το ελληνορωμαϊκόν οικοδόμημα εις θέσιν «Ελλενικά».
3) Παρά το «Καβούσι» τον υστερομινωϊκόν οικισμόν εις θέσιν «Άγιος Αντώνιος» τας αρχαίας οικίας και νεκροταφεία, ένθα και οκτώ θολωτοί τάφοι εις θέσιν «Βρόντο» ή «Βρουτά» παρά το «Κάστρον», «Αξογυριά», «Μαυρί», «Σκουριασμένος», το ιερόν εις θέσιν «Μάκελλον», την αρχαίαν ακρόπολιν εις θέσιν «Αύγον» και τα ρωμαϊκά οικοδομήματα εις θέσιν «Κεφαλόλιμνος».
4) Τας μινωικάς οικίας εις «Βασιλικήν» με ζώνην προστασίας εξακοσίων μέτρων και θολωτόν τάφον εις θέσιν «Άγιοι Θεόδωροι».
5) Την αρχαίαν πόλιν «Μάλλα» μετά της ακροπόλεως αυτής, μεταξύ των κοινοτήτων «Μάλλες» και «Χριστός».
6) Τον μινωϊκόν οικισμόν εις θέσιν «Κάστελλος παρά την «Καλαμαύκαν», ως και τα αυτόθι ερείπια της αρχαίας πόλεως «Λάρισα».
7) Την αρχαίαν πόλιν «Ιεράπυτνα» κειμένην περίπου κατά το δυτικόν τμήμα του δήμου Ιεραπέτρας «Βιγλιά», ως και το αυτόθι ενετικόν φρούριον παρά τον λιμένα και το μουσουλμανικόν τέμενος της πόλεως.
8) Την αρχαίαν πόλιν Όλερος εις κοινότητα Μεσελέρων.
9) Τους πρωτομινωϊκούς οικισμούς επί των λόφων Πύργους και Φούρνου Κορυφή παρά τον «Μύρτον» μετά ζώνης προστασίας εξακοσίων μέτρων, ως και την παραθαλασσίαν ρωμαϊκήν πόλιν επί της θέσεως του συγχρόνου οικισμού και πέριξ αυτού.
10) Το νεολιθικόν σπήλαιον «Κλεισίδι» παρά το «Μεταξοχώρι».
11) Το ιερόν σπήλαιον «Ψαθί» ή «Ψαθοχάμπασσος» ή «Αγία Παρασκευή» προς Ν της «Καλαμαύκας».
12) Την ακρόπολιν επί του υψώματος «Κάστελλος» προς ΒΔ του χωρίου «Μύθοι» ως και τον μινωϊκόν οικισμόν εις θέσιν «Λενικό».
13) Το νεολιθικόν σπήλαιον «Στα Φέρμα» παρά τον οικισμόν Φέρμα της Κοινότητος «Αγίου Ιωάννου», ως και λείψανα μινωικών οικημάτων και τάφων και τας ρωμαϊκάς ιχθυοδεξαμενάς παρά την Αγία Φωτιάν.
14) Την νησίδα «Χρυσέα» ή «Γαϊδουρονήσι» έναντι της Ιεραπέτρας.

Δ) Επαρχία Σητείας
1) Το μινωϊκόν ανάκτορον, οικισμόν και νεκροταφεία εις «Κάτω Ζάκρον» με ζώνην προστασίας χιλίων μέτρων, περαιτέρω δε την λεγομένην «Φάραγγα των Νεκρών» και τας μινωϊκάς επαύλεις εις «Επάνω Ζάκρον» και το ιερόν κορυφής εις θέσιν «Ανθρωπόλιθοι» και τα σπήλαια Κατσιμπουρδού και «Λυγιάς».
2) Τας νησίδες Ψύρρα και Μόχλος, ένθα αι μινωϊκαί οικίαι και νεκροταφεία, ως και τον κλασικόν οικισμόν ιχθυοδεξαμενάς και νεκροταφείον επί της έναντι του Μόχλου ξηράς.
3) Την μινωϊκήν έπαυλιν εις Ζου με ζώνην προστασίας διακοσίων μέτρων.
4) Την μεσομινωϊκήν οικίαν επί του υψώματος «Σουβλωτό Μουρί» παρά το Χαμαίζι, με ζώνην προστασίας τριακοσίων μέτρων ως και το ιερόν κορυφής εις θέσιν «Σκινοκέφαλο» ή «Στα Κιόνια».
5) Την αρχαίαν πόλιν «Ίτανος» εις Ερημούπολιν με ζώνην προστασίας πεντακοσίων μέτρων ως και τον ναόν της Σαμωνίας Αθηνάς εις «Κάβο Σίδερο».
6) Παρά τα Σφακιά [ορθό Σφάκα] τον θολωτόν τάφον εις θέσιν Πατέλες και το άνωθεν αυτού ιερόν κορυφής ως και τον έτερον πλησιόχωρον θολωτόν τάφον.
7) Το μινωϊκόν ιερόν κορυφής επί του όρους «Τραόσταλος» παρά την Ζάκρον και Χοχλακιές.
8) Το εγκαταλελειμμένον μεσαιωνικόν χωρίον Βόϊλα.
9) Τας μινωϊκάς επαύλεις εις «Αζοκέραμον» και «Χοχλακιές».
10) Την γεωμετρικήν ακρόπολιν υπεράνω του «Αγίου Στεφάνου» και το νεκροταφείον εις «Σαρακήναν» κατά θέσιν «Στεφανούλη» ή «Σκίστρα».
11) Το ιερόν κορυφής επί του όρους «Ξυκέφαλο» μεταξύ «Κατελιώνα», «Σκαλιά» και «Χανδρά»,
ως και την μινωϊκήν ακρόπολιν δυτικώς του αυτού όρους εις θέσιν «Άγιος Εσταυρωμένος».
12) Το νεολιθικόν κλπ. Σπήλαιον «Λατσίδα Βρέικου» παρά τους «Πεύκους».
13) Το ιερόν κορυφής εις θέσιν «Πατέλα» 3 χιλιόμετρα ΒΔ του «Κατσιδωνίου».
14) Την νεολιθικήν οικίαν εις «Μαγγασάν» ΝΔ του Παλαιοκάστρου.
15) Παρά το «Παλαίκαστρον» την μινωικήν πόλιν και το νεκροταφείον της με ζώνην προστασίας πεντακοσίων μέτρων, ως και τον προϊστορικόν οικισμόν εις λόφον «Καστρί» τον μινωϊκόν οικισμόν εις θέσιν «Κουρεμένος» βορείως του «Αγκαθιά» περαιτέρω δε το ιερόν τέμενος επί του υψώματος «Πετσοφάς», το ιερόν κορυφής επί της κορυφής του υψώματος «Μόδι» και τον ναόν του Δικταίου Διός εις την πεδιάδα του «Ρουσολάκου» με ζώνην προστασίας πεντακοσίων μέτρων.
16) Τον θολωτόν τάφον εις θέσιν Πλατύσκινος, την μινωϊκήν οικίαν και τα λείψανα άλλων εις θέσιν «Ρίζα» παρά τα Αχλάδια.
17) Εις το οροπέδιον «Ζ[ή]ρου» αρχαιότητας εις διαφόρους θέσεις μινωϊκήν ακρόπολιν εις «Πεντάλιτρον», μεσομινωϊκήν έπαυλιν εις «Πυργάλες», υστερομινωϊκόν κτήριον εις «Ανεμομύλια» και οικισμός εις Σταλόν», κυκλικούς και θολωτούς τάφους εις «Κάτω Σταλόν» και «Κατσουλιανόν», πρωτογεωμετρικόν χωρίον προς Α του «Σταλού», μινωϊκόν οικισμόν εις Φουκάν, ρωμαϊκόν χωρίον και τάφον εις Πλακόσπηλιον, δύο αρχαϊκά χωρία εις «Άγιον Ιωάννην» και «Κατεργάρη Πηγάδι».
18) Τον μινωϊκόν οικισμόν «Πετράς» παρά την Σητείαν και τον νεώσοικον εις θέσιν «Τρυπητή», ως και τας ρωμαϊκάς ιχθυοδεξαμενάς υπό το Τελωνείον Δήμου Σητείας.
19) Τον μινωϊκόν οικισμόν εις ύψωμα «Καστρί» ή «Κάστελλος» Τουρλωτής.
20) Τα μινωικά σπήλαια «Κατωφύγι» εις θέσιν «Λιμνιόλακος» και «Περιστεράς» παρά το «Καρύδι».
21) Τας μινωϊκάς αρχαιότητας και τάφους εις το ύψωμα «Πλακαλώνια» της κοινότητος «Χανδρά», νοτίως του οικισμού «Παντελή», τα κυκλώπεια τείχη εις θέσιν «Γρας», την προϊστορικήν ακρόπολιν εις θέσιν «Κορφή» στο «Κοπράνι» και την μινωϊκήν οικίαν εις θέσιν «Περιβολάκια» ΝΔ του χωρίου.
22) Το σπήλαιον «Κυπιά» παρά την «Καλαμαύκαν» και «Πραισόν» και προς ΝΑ του λεγομένου «Λόφος Ποτιστηρίων» ένθα αρχαίον φρούριον.
23) Την αρχαϊκήν ακρόπολιν επί του υψώματος «Λιόπετρο» ή «Προφητηλίας» του «Χαμαιζίου».
24) Την αρχαίαν πόλιν εις θέσιν «Κάστελλος» ή «Λενικά» Μυρσίνης και το υστερομινωϊκόν φρούριον εις θέσιν «Αυγό».
25) Παρά την «Νέαν Πραισόν» την αρχαίαν πόλιν «Πραισός» μετά των ακροπόλεων αυτής, τον κλασσικόν οικισμόν επί της κορυφής του «Προφητηλία»,τέσσαρας θολωτούς τάφους εις θέσιν «Κεφάλι» κλπ, το Σπήλαιον «Σκάλες» ή «Χελιδόνες», οικοδομήματα και δεξαμενάς εις θέσιν «Κονάκια» και « Άγιος Κωνσταντίνος», τους θολωτούς τάφους εις θέσιν «Φωτούλα» και «Κάψαλος».
26) Το νεκροταφείον και τα ερείπια μινωικού λιμένος εις «Κηπούρον», «Λενικά» και «Σπηλιαρίδια» «Κουτσουρά».
27) Τον μινωϊκόν οικισμόν και δύο θολωτούς τάφους εις θέσιν «Σελλάδες» παρά τα «Μέσα Μουλιανά».
28) Το αρχαϊκόν σπήλαιον «Κυνηγόσπηλιος» και τον αυτόθι οικισμόν προ ΝΑ της «Λάστρου» και το μινωϊκόν νεκροταφείον ΝΔ της κοινότητος.
29) Το ιερόν κορυφής επί του υψώματος Αηλιά μεταξύ «Συκιάς» και «Παπαγιαννάδω» ως και το επί του υψώματος «Άγιος Ηλίας» προς Ν της Πραισού.
30) Τους δεκαπέντε (15) θολωτούς τάφους εις θέσιν «Χονδροβωλάκκους» παρά τους «Ανδρομύλους»και περαιτέρω την ομάδα θολωτών τάφων εις θέσιν «Άγιος Αντώνιος».
31) Παρά την «Συκιάν» τον μινωϊκόν οικισμόν εις θέσεις «Παληοταβέρνες» και «Μοναστηράκια» της Κοινότητος «Παπαγιαννάδων».
32) Παρά τον Άγιο Γεώργιο ή «Τουρτούλους» τα μινωικά [και] γεωμετρικά νεκροταφεία και οικίας και το νεολιθικόν σπήλαιον «Μικρό Κατωφύγι».
33) Παρά το «Πισκοκέφαλο» την μινωϊκήν έπαυλιν εις θέσιν «Φουρκολιά» ή «Κληματαριά» μεταξύ της Σητείας και του χωρίου ως και το ιερόν κορυφής επί του υψώματος «Κατρίνια».
34) Τον μινωϊκόν οικισμόν εις θέσιν «Βίγλα» Διασκαρίου - Μακρυγιαλού Κοινότητος Πεύκων Σητείας και τον μινωικόν Ελληνορωμαϊκόν οικισμόν εις θέσιν Κατωβίγλι Μακρυγιαλού Κοινότητος Αγίου Στεφάνου Σητείας.
35) Παρά την «Χρυσοπηγήν» ή «Ρουκάκα» μινωικά λείψανα οικημάτων εις θέσιν «Ελληνικό» και «Σκάφη», ως και νοτίως του χωρίου.
36) Τον μινωϊκόν οικισμόν εις «Καρούμες», μεταξύ «Ζάκρου» και «Παλαιοκάστρου».
37) Τα λείψανα κλασσικών οικιών εις «Άγιον Νικόλαον «Μητάτου».
38) Την Ελληνικήν Ακρόπολιν εις θέσιν «Καστρί» «Ρούσας Εκκλησιάς».
39) Τον μινωϊκόν οικισμόν και την κλασσικήν πόλιν «Άμπελος» εις θέσιν «Ελληνικά» παρά τον «Ξηρόκαμπον» Ζήρου.
40) Την μινωϊκήν οικίαν παρά την «Σίτανον».
41) Τον μινωϊκόν οικισμόν εις θέσιν «Ανάλουκας» Σητείας.
42) Τον μινωϊκόν οικισμόν εις θέσιν «Λαγουδοπάτημα» μεταξύ «Αγίας Φωτιάς» και «Ρούσας Εκκλησιάς» Σητείας και το μινωϊκόν νεκροταφείον κατά την παραλίαν «Αγίας Φωτιάς» μετά του αυτόθι σπηλαίου με ζώνην προστασίας τετρακοσίων μέτρων.
43) Την μεσαιωνικήν κρήνην παρά τα «Κρυά» Σητείας.
44) Την μινωϊκήν έπαυλιν εις θέσιν «Πλακάκια» Κοινότητος Αγίου Στεφάνου.
45) Την νησίδα «Κουφονήσι» της Κοινότητας Αγίας Τριάδος.

ΝΔ 175/73 τεθέν εν ισχύ δια του υπ΄αριθ. 396/73
Κ.Ν. 5351/1932